Duygunun Tavsiyesi

Çocuk, okulda sıra arkadaşına ne kadar çok sinirlendiğini annesine anlattığında, Sizce annenin yanıtı ne olur? “O kadar da sinirlenecek bir şey yok, o da seni zor durumda bırakmak istememiştir. Hem bu kadar küçük bir şeye sinirlenmen anlamsız değil mi?” etrafında dolanan cümleleri duymayı bekleriz.

Pek çocuğumuz bu şekilde büyüdük. Korktuğumuz zamanlarda, aslında korkacak bir şey olmadığını, üzüldüğümüzde üzülmeye değmeyeceğini, canımız acıdığında cesur olmamız gerektiğini, duyarak/ anlamaya çalışarak büyüdük. Tal Ben Shahar Mükemmeli Aramak kitabında Psikolog Haim Ginott referansıyla bu durumu şöyle özetliyor “Pek çok insan gerçek duygularının ne olduğunun farkında olmayacak şekilde eğitilmiştir. Aslında anne babanın rolü, çocuğun duygularına ayna tutabilmek, gerçek duygularını içine tavsiyeler katmadan ona yansıtabilmek olmalıdır. Bir çocuk fiziksel olarak nasıl göründüğünü aynalardan öğrenir. Hissettiklerini ise özellikle anne ve babasından duyduğu sözlerle öğrenir.” Dolayısıyla sadece “anlıyorum, bu durum seni ne kadar üzmüş” demek yeterli olacaktır. Böylece yaşadığı duygunun gerçek olduğunu anlar, böylece onun anlayan anne ve babası olduğunu bilir ve böylece duygularını izlemeyi, anlamayı ve ifade edebilmeyi öğrenir. Devamında ise diğer insanların da farklı duyguları olduğunu anlayabilir.

Ginott’un bu cümlelerini yetişkin dünyamıza taşıdığımızda “Birbirimize ne kadar duygu tavsiyesi vermeye çalışıyoruz?” sorusunu duyuyoruz. Tamamen iyi niyetle, yardımcı olabilmek hevesiyle o çok değer verdiğimiz insanın duygularını düzeltmeye çalışıyoruz. Seminer malzemesi olarak ezberlediğimiz empati ise nedense uygulamada pek işe yarayamıyor.

Duyguları kabul etmek, izlemek, fark etmek kocaman problemleri çözecek sihir değil elbette. Bununla birlikte  çok güçlü bir ilk adım:-)

Duyguların geçici olduğunu biliyoruz. Peki Siz, duygularınız geçmeden onları izlemek için ne yapıyorsunuz? Daha farklı neler yapabilirsiniz?

Sohbetlerinizde sadece duyguyu izlemek ayna olabilmek için neler yapabilirsiniz? Bazen bir şey yapmamak, yapıyor olmaktan daha zorlayıcı olabiliyor, yine de keyifli:-)

Mine Kobal Ok, ACC

Tal Ben Shahar’dan Mutluluk Üzerine Notlar

Okul yıllarında ders programımızda “Mutluluk” dersi olsa nasıl olurdu? En azından okul sonrasında ne işime yarayacak sorusunu hiç aklımıza getirmeden koşa koşa bu dersi alırdık. Son yıllarada Harvard Üniversitesi’nde “Nasıl mutlu olunur?” sorusu ile temellenen Pozitif Psikoloji dersinde olduğu gibi…

Tal Ben Shahar’ın dersinde paylaştığı 10 ipucu

1.Sizi neyin mutlu ettiğine dair farkındalık kazanın

“Beni ………. …………………… ……………….biraz/ daha çok mutlu edecektir.” cümlesindeki boşluğu nasıl doldurmak istersiniz? Tal Ben Shahar küçük adımların daha motive edici olduğunu söylerken, nesneler yerine deneyimlere odaklanmak gerektiğini de vurguluyor. Banka hesabınızda daha yüksek bir meblağ olması değil, ailenizle birlikte daha çok zaman geçirebilmek, seyahat edebilmek ya da finansal anlamda rahatlık gibi deneyimlerin bu çalışmada etkili olduğunu söylüyor.

2.Zevk ve anlamı dengeleyin

Aristo’dan bugüne bir çok alanda kullanılan “altın oran”dan bahsediyor Tal Ben Shahar. Hem yaşamımıza anlam katabilmek için uzun vadeli bir hedefimizin olması, hem de yolculuğun keyifli ve zevkli olması doğru bir yaklaşımla mümkün olabiliyor. Sağlıklı olmak uzun vadeli bir hedef ise, tatsız, tuzsuz saplar ve kökler dışında yemekten zevk alabileceğimiz seçenekler yaratabiliriz.

3.Mutluluk nihai amacınız olmasın

Mutluluk varılacak bir adres değil ki. Mutlu insanların daha güçlü dostlukları olduğunu biliyoruz, ancak denklem bu aşamada iki yönlü çalışmıyor. Daha mutlu olmak amacıyla yeni arkadaşlıklar edinmek bizi mutlu kılmıyor.

4.Ritüeller yaratın

Tal Ben Shahar mutluluk ritüellerinin çalıştığına inanıyor. Günün iyi haberini yazacağınızi, hatta resmedeceğiniz bir ajanda/ not defteri, sabah uyandığınızda yatağınızın başucunda Sizi bekleyen küçük bitter çikolata, 5 dakika meditasyon ya da duştaki şarkınız Size her ne iyi geliyorsa…

5.110 yaşındaki Sizi hayal edin

110 yaşındaki Siz akşam yemeğe gelse, sohbet konunuz ne olurdu? 110 yaşındaki Siz, şimdiki zamandaki Size neler derdi? Üzerinde kağıt kalem ile birlikte düşünmeye değer bir soru

6.Yaşamınızı sadeleştirin

Fiziksel olarak yüklerinizden kurtulmak ile birlikte, duygusal anlamda da hafiflemeye çalışmak bu cümlenin içinde yeralıyor. “Olumlu Hayır” demeyi öğrenmenin Sizi ne kadar özgürleştiebileceğini ve mutlu edebileceğini düşününün.

7.Zihniniz ve bedeniniz uyumlansın

Sağlam kafa ve vücüt eşitliğini çok iyi biliyoruz, bununla birlikte çoğu zaman hatırlamaya ihtiyacımız olabiliyor. Sağlıklı beslenmek, egzersiz, düzenli uyku kendimizi de iyi hissetmemizi sağlayacaktır. Tal Ben Shahar der ki; “Bedeninize iyi bakın.”

8.Duygularınıza sarılın

Sevgi, şevkat, merhamet gibi olumlu duygularınız ile birlikte kıskançlık, kızgınlık, öfke gibi olumsuz duygularınıza da sarılın. Eğer onları yok sayarsanız, ya da yok etmeye çalışırsanız daha da güçleneceklerdir. Farkındalıkla parantez içine almak, kabul etmek ve devamında seçimimizi farklı bir yönde yapmak bizi daha mutlu kılacaktır.

9.Başlangıç noktanız kendi tutumunuz olsun

Neye odaklanırsak ondan sonuç alıyoruz. “Her şeyde bir hayır vardır” diyebiliyorsak ve inanarak tutumlarımızı şekillendirebiliyorsak daha mutlu da olabiliyoruz.

10.Mutluluk değerlendirme kriteriniz olsun.

Karar alma kriteriniz para yerine mutluluk olsun. Tal Ben Shahar zorlandığımız seçimlerde kendimize “Mutluluğu ne karşılığında tercih ediyorum ya da etmiyorum?” sorusunu yöneltmemizi öneriyor.

Harvard Üniversitesindeki dersi merak ediyorsanız Tal Ben Shahar’ın kitapları keyifli bir tercih olacaktır.

Mine Kobal Ok